Uncategorized

Can Akengin

Can Akengin 1892 yilinda Giresu nun Sultan Selim Mahallesinde dogar.Babasi Bayazitogullarinda Mahmut Kaptan annesi Hürmüz hanimdir.


Çocuklugunda çevresinde Haci Ömer yada Ömer Avni adiyla bilnen-ki gerçek adi budur Akengin,Ilkokulu kapukave iptiaisinde okur.Orta ögretimini Kale Camii civarinda kurulu bulunan Rüstiyede tamamlar.Liseye ise çevre il ve ilçelerin gençleri gibi Trabzon lisesinde baslar.Ancak bir yil sonra Istanbul a gider.Bu kentte Osmanlinin son yillarina tanik olur.Lise ögreniminin ardindan o zamanki adiyla Darülfünun Edebiyat Fakültesine gider.Ancak,1.Dünya savasinin ates topu ,nice gençler gibi onun da kucagina düser;okulunu bitiremez.Akrabalarinin yerlesmis oldugu Bursa ya gider.Yillarca bu kentte kalacaktir.Çesitli islerde çalisir.Burada bütün yasamini belirleyecek bir duyguyla tanisir:Ask!üzerine pek çok siirler yazar;edebiyatin büyülü dünyasini askla yasamaya baslar.
Bursa yillarinda sürekli yazan Akengin in edebiyatla tanismasi daha önceki yillarina rastlar
1910 larda “GIRESUN”ardindanda”KARADENIZ”adli gazetede A.Melih ve Can Akengin adiyla yazilar ve siirler yazar ve siirler”Projektör”imzasiyla gülmece elestiri yazilari yazar.Ilginçtir,bu siir ve yazilarinin bazilari latin harfleriyledir!Bunun nedeniyle ilgili herhangi bir kanit yok.Ancak onun Istanbul daki yillarinda,Enver Pasanin bu tür bir çaba içinde oldugu biliniyor.Ola ki genç sairde bu düsüncenin dogrulugna inanmis ve denemelerde bulunmustur.


Bu dönemde takmadlarindan olan Can Akengin,giderek Ömer Avni’nin önüne geçer ve Can Akengin yillar sonra Giresun’a 1919’da döner Giresun’a Mütareke günleridir. Karadeniz sularini yaralayan isgalci donanmalarin,öte yandan yüzlerce yillik kardesligi hançreliyen Rum çetecileri iste bu ortamda ,Karadeniz bölgesinin her kentinde oldugu gibi Giresun’da da isyani atesliyen bir gazete vardi: ISIK. Akengin siir,ani,gülmece türünde çesitli ürünlerle katkida bulunur gazeteye .Bu çaba dört yil sürer.
1923,Karadaniz’in bir baska kentinden,Samsun’dan dört yil önce çikan ilk kivilcim çagdaslik atesiyle büyüdügü yillardir .Özgür bir yurt vardir artik kentinden kentine rahatlikla gidebilen Can Akenginde yillar önce asik oldugu kiza kavusmak için ,ucari bir yürekle ,Bursa yoluna düser.Sevdigi ile evlenecektir .Nisanlanirlar .Ama kisa bir süre sonra nisanlisi ölür.
Nisanlisini yitirmek ,Can Akengin’in gelecege yönelik bütün düslerini yikar. Yasama küskünlügüne inat Giresun ,genç Cumhuriyetin yarattigi çoskuyla soluk alip vermektedir .Akengin de bu küçük kentin önde gelen kültür adamlarindandir.Geri durmak olasimi? Kentin kültür/sanat yasaminin lokomatifi olan Bilgi Yurdu Dernegi baskani olur.Kendini yogun bir çalisma temposu içinde avutur bir süre.Dernegin özellikle tiyatro etkinliklerinde öne çikar.Yönetmenlikten dekorculaga degin her alanda çalisir.Sanat severlerin yetegine yönelen sevgisi giderek komsu kentlere yayilir.Giresun gazetesinde 1926 yilinda yazdigi Giresun’da Eski Tiyotralar adli ani onun tiyaro sevgisinin bir göstergesidir.
Can Akengin,yasamini bundan sonra genellikle köylerde derbeder bir biçimde sürdürür.Zaman zaman Giresun’a gelen sanatçi;spor kuluplerinde;Halkevi’nde toplanan gençlerle söylesir,siirlerini okur ve ardindan efsane gibi daglara döner .31 Agustos 1942’de tedavi için götürüldügü Istanbul’da yasama veda eder.Giresun’da Yeni Mezarlikta gömülür.Dostlari mezar tasina yalnizca ikidizesini kaziyarak yasamin anlamini özetlerler.


“Aslinda güçüme giden Ayrilmaktir sevgiden”


Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.