FINDIK KURDU
Babam findik ekmegiyle büyümüs. Bugday kitliginda findik unundan ekmek yaptiklari da olmus, kandile takip isigindan faydalandiklari da. Senede bir ayi bekleyip findiktan elde ettikleri gelirle koca yil geçindikleri de. 500 yili askin süredir Dogu Karadeniz de findik üretiliyor. 400 bin aile, yaklasik 10 milyon nüfus hala findiktan geçiniyor. Ne yazik ki üretici bes yildir findigini ayni fiyattan satmak zorunda birakilmis.
Devlet findiktan zarar ediyorum, findikta üretim fazlasi var diyerek kenara çekilmis durumda. Findik ocaklarinin sökülmesi ve alternatif ürüne geçilmesi için üretici tesvik ediliyor. Fiskobirlik kooperatif yapisi, örselendiginden, geçmis yillarda oldugu gibi ihracati kendisi yapamadigindan iflas etmis durumda. Kooperatif ile üretici arasindaki bag kopmus, üretici devletten medet umuyor. Sonuç; findik üreticisi kaderiyle bas basa…
Oysa gerçekler çok farkli ve can yakici. Findigin Türkiye ihracatina çok ciddi katkisi var. Findik, sürekli ekonomik anlamda fayda saglamis topluma. Ihracat ürünlerimizin temel ürünlerinden en önde geleni, findik. Hiçbir zaman findik ürün bazinda Türkiye ekonomisine yük olmamis. Çünkü dünya üretiminin % 75’ine sahip oldugumuz bir üründen söz ediyoruz. Ve dünyada 800 bin ton findik islem görüyor. Findik kullanim alani ise % 80 çikolata, %15 pasta, %5 çerez vb… Özellikle çikolata sektöründe 650 bin ton findikla, 6 milyon ton çikolata üretildigi göz önüne alindiginda findigin bir sanayi ürünü oldugu, “ orman meyvesi “ denilip küçümsenmemesi gerektigi açikça görülür.
Karadeniz’deki tarim topraklarinin engebeli ve çok parçali oldugu ve böyle olunca da üreticinin küçük çiftçi konumunda yasadigi da ortada. Toplam rekoltenin %65’ini ise, iste bunlar, birkaç dönümle bir ton dolayinda findik üreten çiftçiler gerçeklestiriyor. Gerek ekonomik, gerek sosyal, gerekse arazi yapisi nedeniyle yöre halki findik üretiminden asla vazgeçemez. Alternatif ürünlere bir çirpida geçemez. 5000 hektar alan sökümü gerçeklestigi biliniyor. Gerçeklesti gerçeklesmesine de, çogunluguna yine findik ocaklari dikilmedi mi?
Ortalama 450-500 bin ton findik üreten bir ülke olarak bu üründen gerektigince yararlanmasini bilecegiz. Devletin asli görevi de, çiftçisini magdur etmeden findiktaki dünya liderligi konumunu korumak olmalidir. Dünyanin iki yillik findik ihtiyacini bir yilda üretiyor olabilirsiniz. Eskiden üç ilde yapilirken simdi otuz dokuz ilde yapiliyor olabilir. Ekim alani 220 bin hektardan 700 bin hektara çikmis olabilir. Yillik rekolte 80-90 bin tondan, 700-800 bin tona ulasmis olabilir. Devlet bu isin planlamasini acilen yapmalidir.
Böylesi bir gelisme diger üretici ülkeleri rahatsiz etmesi gerekirken, rahatsizlik içten içe bizi kemiriyor. Çiftçi mutsuz, umutsuz, arkasiz kalmis, devlet çaresiz. Findigin kilosu bes yildir 4-5 TL civarinda, maliyetine findik satmak zorunda birakiliyor findik üreticisi. Bakalim nereye kadar. Ihracat sayisi 150’lerden 10’lara düsmüsse, üretici tüccarin vicdanina birakilmissa, Fiskobirlik yok edilmisse, devlet destegini çekmisse, suç üreticinin mi? Bir diyet ödetiliyor ödetilmesine de önümüz genel seçim. Iktidara ret oyu Karadeniz’ dede yayilirsa sasmamak gerek.
Çünkü Çotanak sekillenmeye, findik kabugu dolmaya basladi…