Uncategorized

Balikesir de Bir Giresun Varmis?

Yöre halkinin kurtulus savasinda gösterdigi kahramanliklari dikkate alan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Meclise getirdigi teklif üzerine 10 Ekim 1934 tarihinde ilçenin Giresun olan adi degistirilerek Savastepe yapilmistir. Basbakanlik arsivinde asagidaki sekilde kayitli belgeye göre kurtulus savasinda gösterdikleri üstün gayretlerden dolayi Atatürk’ün önerisi üzerine Balikesir’deki Giresun’un ismi Savastepe olarak tesmiye edilmis. 


1 Tarih: 5/6/1936 Sayi: 12224 Dosya:  Fon Kodu: 30..11.1.0 Yer No: 104.17..20.
Balikesir e bagli Giresun nahiyesinin adi Savastepe olarak degistirilmesi.


Savastepe nin eski ismine dair çesitli rivayetler bulunmaktadir. Bunlardan birine göre, Izmir den, Bergama dan ya da Balikesir den burada bulunan bir hana ulasan kervanlar, bir gece kaldiktan sonra yollarina devam ederlerdi. Önce yola çikan kervana arkadaki kervanbasi söyle derdi; “Sen hana gire korsun ben de arkadan gelirini.” demesinden bu köyün adi “Giresun” olmustur. Diger bir söylenti ise Savastepe nin bulundugu mevkiye “Kilesin” mevkisi deniliyormus. Zamanla bu isim “Giresun” sekline dönüsmüstür.
Diger bir rivayete göre ise, M.Ö. 5. ve 4. yüz yillarda bölge kuzey ile güney arasinda bir yol güzergâhi olarak önem kazanir. Ticaret kervanlarinin ugrak noktasi olusu sebebiyle, bugünkü ilçenin kuruldugu yerin 2 km. kadar dogusunda Halkapinar denilen yerde KERASAI / KERASA adinda kent kurulmustur. Nitekim Savastepe’nin eski adi Giresun olup bu ad ise Kerasai – Kerasa adindan gelmektedir. Kalintilarina bu gün bile rastlanan kentin adinin Kerassai / Kerassa (Halkinin Kenti ) (Ossa = Kenti) seklinde yazilmasindan anlasilacagi üzere adinin anlami unutulmus, kiraz ile ilgili bir ad bunun yerine geçmis ve Kerasous / Kerasountas seklinde kullanilmistir. Ilçeye su saglayan Halkapinar su tesislerinin bulundugu arazinin su kaynagi bakimindan zengin olmasi dolayisiyla bu Ilkçag kenti burada kurulmustur. Ilkçagin önemli HELEN yazilari Panopenisli Nonnos (Panapolis ,Misir, M.S. V.yy ) Kerasai yani Kerasah “Halkinin Kenti” diye anmaktadir. Ortaçagda ise Kerasai yada Kerasais adi Türklerin bölgeye hakim olmalari ile “Kiresin “ yada “Kilesin” seklinde, sonralari ise “ Giresun” sekline dönüstügü anlasiliyor.
 Hinis’da bir Alucara konusu ise Basbakanlik Cumhuriyet arsivinde rastladigim bir yazi ile gündeme geldi. Yazi aslinda bir kararnameydi ve tüm devlet erkâninin imzasi vardi. 1933 tarihli kararnamenin konusu “Hinis Kazasi’nin Alucra köyünün eskiyalar tarafindan basildigi zaman Hazine varidati ile resmi evraki kurtaran ve bu sebepten dolayi binek hayvani ile esyasi eskiyalar tarafindan gasbedilen Tahsildar Halil Efendinin zararinin ödenmesi… “ diye devam etmektedir.


22 Tarih: 12/2/1933 Sayi: 13831 Dosya: 137-122 Fon Kodu: 30..18.1.2 Yer No: 33.8..15.
Hinis kazasinin Alucra köyündeki hazine parasi ve resmi evraklari eskiyadan kurtaran Tahsildar Halil e ikramiye verilmesi.


 Cagaloglu’nda bir kitapçida kitap ararken raflarda bulunan bir kitap dikkatimi çekti. Kitabin ismi “Hinis ve Malazgird Sancaklari Yer Adlari XVI.Yüzyil” idi. Kitap TTK Yayinlarindandi ve Tapu Kadastro Genel Müdürlügü envanterinde bulunan 70 ve 231 sayili Hinis Civarina ait Mufassal ve Icmal Defterlerini ihtiva ediyordu. Gayri ihtiyari kitabi incelemeye basladim alfabetik siralama yapilmisti. A fihristine bakarken Alucâra ifadesi hemen dikkatimi çekti. Alucâre-i Büzürk K. Hâli Hinis Göksu ve Alucâre-i Küçük Hinis-Göksu, Aluclu Mezrasi yazmaktaydi(14.sayfa 94 ve 95.sira).
 Yapmis oldugum kisa arastirma göstermektedir ki günümüze bu bölgede Alucara pek hatirlanmasa da, XVI. Yüzyilda Hinis da kayda girmis olan ve 1933’e kadar bilinen bir Alucara varmis.  Ancak daha sonra ismi degistigi için unutulmus gitmis.       


Haber: Murat TOSUN/Alucra.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.