Marfan Sendromu nedir?
Iskelet sistemi, sinir sistemini, gözler, kalp ve kan damarlari dahil olmak üzere vücudun pek çok bölümünü etkisi altina alabilen genetik bir hastaliktir. Marfan Sendromlu kisilerin fibrillin adi verilen maddeyi üreten geninde degisim (mutasyon) vardir. Fibrillin, bag dokunun önemli bir kismini olusturur. Marfan Sendromuna bag doku zayifligi hastaligi da denilebilir.
Bu bag doku hastaligini yakalanmis insanlarin yasamlarinda dikkat etmeleri gereken noktalar vardir, yasam sekillerinde bazi degisikliler ve düzenlemeler yapmalari gerekmektedir. Vücutlarini yormamalari gerekir, kalp ve damar sorunlari ile karsilasmamalari için yorucu egzersizlerden, baska bir ifade ile oksijensizligin hakim oldugu ugraslardan, nefesimizi tutarak yapmis oldugumuz her türlü eylemden, kaçinmalari gerekmektedir. Kaçinmadiklari takdirde basinçli kan, bag dokusu zayif olan insanlarda damar çeperini zorlayip damarin genislemesine ve kalp ve dolasim sistemini etkileyen ciddi sorunlar ile karsi karsiya kalabilir.
Yillardir kendi çapinizda sporla ilgileniyorsunuz: Dagcilik sporunda en verimli günlerimizi yasiyorsunuz, oryantiring sporunda yeni sporcular yetistirmeye basliyorsunuz ve kendi klasmaninizdaki yarislara devam ediyorsunuz. Günlerden bir sabah ise gideceginiz sirada kalp çarpintisi sikâyeti ile hastaneye kaldiriliyorsunuz, yapilan incelemelerde aort damarinizin normalden genis oldugunu ögreniyorsunuz, tam tesekküllü bir hastaneye yönlendiriliyorsunuz ve daha önce adini hiç duymadiginiz, genetik bir rahatsizliginizin oldugunu ögreniyorsunuz.
Neticede doktorunuz tarafindan müsabaka içeren sporlar ile ugrasmaniz, anaerobik agirlikli aktiviteleriniz, daglara çikmaniz ve kosmaniz yasaklaniyor. Bu sizin için artik 2000 metrenin üzerinde çay içemeyeceginizi, karlar üzerinde yatamayacaginizi, ortalama 25 kg lik çantaniz ile bir daha yürüyemeyeceginizi gösteriyor. Bunun yaninda bir elinizde harita diger elinizde pusula ile hedeflere kosamayacaginizi, yaz aksamlarinda sahil boyu kosup, Belediye Plaji’nda, Çerkez’de ya da Burunucu’nda yüzemeyeceginiz anlamina geliyor.
Böyle bir rahatsizliginizin oldugunu vaktinde ögrenseydiniz, bu kadar yorucu olan ugraslar içine girer miydiniz? Damariniz bu kadar genislemesine müsaade eder miydiniz? Sansli oldugunuzu düsünmeniz lazim çünkü 24 yasinizda böyle bir rahatsizliginizin oldugunu ve bir çok insanin damari yirtildiktan sonra böyle bir rahatsizliginin oldugunu ögrenmesini ögrenmek… Annenizin yorumu duygusal da olsa dogru olduguna hak vereceksiniz: “Daglarda zorladin ve damarini genislettin.”
Marfan sendromu ve spor arasinda su açidan alaka kurmak istiyorum: Gençlik Spor Genel Müdürlügü sporcu lisansina sahip olmak için Saglik Raporu düzenlenmektedir. Bu saglik raporunda, rapor veren doktorlarin Marfan Sendromu bulgularinin olup olmadigina bakmalari gerektigini düsünüyorum. Çünkü bütün spor dallarinda kalp sagliginin önemi tartisilmayacak boyuttadir. Sporunuzu yapacaksiniz kalp atislarinizin sayisi dakikada 120 üzerinde olacak kalbin kan pompalarken yapmis oldugu basinç damarlarinizi zorlayacak ve siz marfan oldugunuzu bilmeyen bir sporcu olarak zamanla genisleyen Aort damarinizin yirtilmasi sonucu hayata gözlerinizi yumacaksiniz. Marfan gibi bir sendrom tasiyan bir insanin spor yapmasi intihar etmekten baska bir sey degildir.