Suç olgusunun toplumsal yasamda kendiliginden olusan bir zorunluluk oldugu degerlendirmesini yapmak yerinde olacaktir kanaatindeyiz. “Ilkel toplumlardan klanlara, Klanlardan Modern Toplumlara kadar her toplumsal gelisim asamasinda, görece bir sosyal düzenin varligi göze çarpmaktadir. Yine her toplumsal örnekte bu düzenin aleyhine bir dizi davranisin meydana geldigi ve bu davranislarin çesitli biçimlerde organize edildigi de görülmektedir”
Çünkü Insan dogdugu andan itibaren ailesi ve çevresi tarafindan egitilir. Bu süreç, egitimli kisiler tarafindan bilinçli yapildigi gibi, toplumsal yasantinin vazgeçilmezi sokaklarda, egitimsiz kisiler tarafindan kendiliginden, mevcut yanlis hareket ve duygularin aktarimiyla tersine “denetimsiz egitim” biçiminde de devam eder.
Zamanla toplum içinde bu sahipsiz degerler suça egilimli kisiler olarak büyürler, yetisirler ve çürük bir toplum olustururlar. Egitimsiz bireyler ve toplumlar, tüm suçlar için cazip bir adaydir diyebiliriz. Muhasebe ve matematik yeteneginden yoksun olanlarin, Muhakeme kapasiteleri de yoktur. Muhakeme yetenegi siki bir egitim sonucunda gelisir, açilimi bir anlamda gelisen olaylara terazi görevi yapmaktir. Muhakeme, Hangi taraf daha hakli görünüyorsa çikabilecek sonuçlari daha önceden kestirerek, tahmin ederek o yöne egilimi esas alir.
Ancak bir tahminin yapilabilmesi için de; gerekli birçok bilginin dogru verilerek, dogru alinarak degerlendirilmesi ve verilerin, duygularin mantikli ve dogru yönlendirilmesi gerekir. Egitime gereken önemi vermeyen toplumlar her anlamda suça açik, suça yatkin ve suça bagimli kisileri bir araya getirir.
Büyük ve yakici suçlarin olusmasinda toplumun oynadigi rol asla yadsinamaz. Yine de bireylerin perde ayakli sansina kapilip, yükünü tutma heveslerini bilinçaltlarindan silmeleri gerekir. Sonuçta zemzem suyu ile yikanilsa da suç ve suçluluk kirintilari paçaya bulasir. Sonra “ Parayla seref kazanma ki para bittiginde seref de bitmesin” diyebilirler adama…
Yerel amatör bir politikaci ve yerel bir gurbetçi yazar olarak yaklasik yirmi dört yildir tabana kuvvet bir baska parti merkezine kosmadik, degisik alternatifler pesine takilmadik. Durduk durdugumuz, var oldugumuz ata ocaginda. Yerel gazeteci olarak da kutup yildizini rehber edinip, kumpaslara gelmeden yillarca var olma mücadelesi verme niyetliligimiz var. El atina binmeyiz sahsimiza tahsis edilse de bagislansa da. Uzun lafin kisasi, uzun soluklu yarislara aliskin bir bünyemiz ve hirçin karadenizliligimiz var. Artik siyaset basta olmak üzere çesitli alanlardaki zikzaklar kabak tadi vermeye basladi. Seçimlere yakin daha neler görecegiz kim bilir. Yazboz tahtasina yazilacak suçlara kalem oynatmayiz asla. Havalandirma voltasi atmamis olsak bile raconu iyi biliriz…
Unutulmamali ki; Insan psikolojisinin yaninda toplumsal psikolojinin bozulmasi da suça temel olusturur. Bir toplumda etik ve moral degerlerin çökmesi elbette bireyi çok yakindan ve olumsuz etkileyebilir. Ancak, Önemli olan gerçekdisi rüyadan uyanmak erdemliligidir. Gurbeti yasarken gurbetçiligi unutmamak en hassas gerçektir.
Çünkü “Çok olan seyin degeri de azdir”…